Chế độ dinh dưỡng ở mỗi độ tuổi đều rất khác nhau. Người cao tuổi ít hoạt động thể chất, vì thế mà thực đơn của họ cũng không giống với trẻ nhỏ. Bước vào tuổi ngoài ngũ tuần, các chức năng của cơ thể cũng suy giảm. Điều này cũng khiến cho nhu cầu sử dụng năng lượng ít đi. Việc hấp thu các dưỡng chất cũng kém dần. Chính vì thế việc xây dựng chế độ ăn uống cho người cao tuổi là điều cần thiết. Mới đây các chuyên gia dinh dưỡng cũng đã đưa ra một mẫu thực đơn tuần cho người già để tăng sức đề kháng, hạn chế các virus gây bệnh.
Nguyên tắc xây dựng thực đơn cho người cao tuổi
– Năng lượng: Chỉ nên ăn từ 1600- 1700 kcalo/ngày.
– Số bữa ăn: 3 bữa chính, 2 – 3 bữa phụ.
– Giảm lượng muối, đường trong khẩu phần ăn: Muối ăn 3g/ngày, đường dưới 15 g/ngày.
– Chất bột đường: Nên sử dụng ít cơm và ăn nhiều khoai củ để tăng chất xơ, chống táo bón, thải cholesterol thừa, đồng thời hạn chế nguy cơ tăng đường huyết và ung thư đại tràng. Nhu cầu chất bột đường 250 – 300g/ngày.
– Chất đạm: Vẫn cần cung cấp đủ chất đạm như cá, đậu hũ, các loại đậu và sữa đậu nành. Tuy nhiên, cần hạn chế thịt lợn mỡ, đồng thời ăn xen kẽ các bữa thịt và cá trong tuần. Nhu cầu chất đạm là 1,2g/kg/ngày.
– Chất béo: Cần hạn chế ăn mỡ động vật, da, óc, nội tạng. Mỗi tuần ăn 3 – 4 quả trứng và dùng dầu thực vật như: Dầu nành, dầu mè để không mắc bệnh béo phì, huyết áp; Nhu cầu chất béo chiếm 20 – 25% năng lượng khẩu phần..
Thực đơn tuần cho người cao tuổi sống khoẻ mỗi ngày
Theo các chuyên gia ngành y, hệ miễn dịch của người càng cao tuổi càng kém dần, hoạt động của hệ tiêu hóa cũng suy yếu. Đồng thời do ăn uống ít nên họ rất dễ bị nhiễm bệnh. Vì vậy, đây là đối tượng rất cần chú trọng đến chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, giúp cho cơ thể khỏe mạnh để phòng chống dịch bệnh.
Dưới đây là thực đơn 7 ngày được do Hiệp hội Văn hóa ẩm thực Việt Nam xây dựng.
Ngày thứ 1
Sáng
– Súp nghệ bí đỏ (Bí đỏ gọt vỏ hấp, tán nhuyễn xào với hành tây, nghệ cắt lát, dầu oliu, thêm nước xuýt gà)
– 1 lát bánh mì ăn chung với súp
– 1 trái chuối
– 1 ly sữa nóng (Uống sau khi ăn từ 45 phút – 1 giờ)
Trưa
– Cơm trắng (1 chén ½)
– Canh bông bí nấu với tép tươi
– Cá kho tiêu
– Đậu bắp hấp, chấm nước mắm dằm trứng gà luộc.
– 2 múi bưởi
Chiều
– Cơm trắng (1 chén)
– Canh đậu hủ trắng nấu nấm
– Thịt kho củ cải trắng
– Cải thìa xào dầu hào
– 1 miếng đu đủ
Tối: trước khi đi ngủ: 1 ly sữa nóng
Ngày thứ 2
Sáng
– Bánh canh (sườn non, cà rốt, hành tây)
– 1 cái bánh bơ lạt
– 1 trái chuối
– 1 ly trà chanh mật ong nóng ( ½ trái chanh, 1 muỗng canh mật ong)
Trưa
– Cơm trắng ( 1 chén ½ )
– Canh nạc gà nấu rau củ (đậu trắng, cà rốt, khoai tây, susu…)
– Tôm rim
– Rau chân vịt xào tỏi
– 1 trái sa-bô-chê
Xế chiều dùng thêm ly sữa tươi hoặc 1 hũ sữa chua
Chiều
– Cơm trắng (1 chén)
– Canh xà lách son nấu thịt nạc
– Đậu hủ kho nấm
– Cà rốt, bông cải hấp trộn dầu oliu
– 1 miếng dưa hấu
Tối: 1 ly sữa nóng trước khi đi ngủ
Ngày thứ 3
Sáng
– Bánh mì đen với trứng gà ốp la (trứng chiên chín)
– 1 miếng phô mai +1 trái chuối
– 1 ly nước cam tươi
Trưa
– Cơm trắng ( 1 chén ½)
– Canh rau má nấu thịt nạc
– Cá thu hấp hành
– Rau lang luộc chấm nước cá thu hấp
– 1 trái táo đỏ
Xế chiều dùng thêm ly sữa tươi hoặc 1 hủ sữa chua.
Chiều
– Cơm trắng (1 chén)
– Canh chả cá thác lác nấu cải cúc
– Đậu hủ chiên nhồi thịt sốt cà
– Bầu, bí, cải thìa hấp chấm nước mắm dằm trứng gà luộc
– 1 trái mãng cầu
Tối: 1 ly sữa nóng trước khi đi ngủ
Ngày thứ 4
Sáng
– Cháo gạo huyết rồng nấu đậu đỏ, ăn với muối mè
– 1 trái táo
– 1 ly sữa nóng (sau ăn từ 45 phút – 1 giờ)
Trưa
– Cơm trắng (1 chén ½)
– Canh cá nấu ngót
– Sườn non rim mặn
– Bí đỏ xào tỏi
– ½ trái thanh long
Chiều
– Cơm trắng (1 chén)
– Canh rau dền nấu tép tươi
– Phi lê gà nướng sả
– Đậu que hấp trộn (dầu oliu, trứng gà luộc, hành tây, chút chanh, chút muối)
Tối: trước khi đi ngủ uống 1 ly sữa nóng
Ngày thứ 5
Sáng
– Súp bắp nấu thập cẩm (nước dùng gà, bắp, đậu hà lan, cà rốt cắt hạt lựu nấu chín, khuấy chút bột sắn dây cho sánh lại rồi đánh hột gà cho vào sau cùng)
– 1 lát bánh mì đen dùng với súp
– 1 trái chuối
– 1 ly trà chanh sả mật ong nóng ( ½ trái chanh, 2 tép sả đập giập, 1 muỗng canh mật ong)
Trưa
– Cơm trắng (1 chén)
– Canh khoai tây nấu bắp bò
– Tôm kho đánh
– Bông bí xào tỏi
– 2 miếng dưa hấu
Xế chiều uống ly sữa tươi không đường hoặc dùng 1 hũ sữa chua
Chiều
– Cơm gạo huyết rồng (1 chén)
– Canh rong biển nấu thịt nạc
– Cá kho tiêu
– Rau lang xào tỏi trộn mè
– 1 trái táo đỏ
Tối: Trước khi ngủ uống 1 ly sữa nóng
Ngày thứ 6
Sáng
– Cháo kê nấu với bí đỏ (Kê ngâm nở, bí đỏ hấp chín, cần tây cắt nhuyễn nấu chung với nước dùng gà)
– 1 lát bánh mì đen (dùng chung cháo kê)
– 6-7 trái nho tươi
– 1 ly sữa nóng (sau khi ăn từ 45 phút – 1 giờ)
Trưa
– Cơm trắng (1 chén ½)
– Canh cải bó xôi nấu thịt nạc
– Cá thu sốt cà chua
– Bông cải xanh hấp trộn sốt chanh dây (Nước chanh dây nấu với hành tây, dầu oliu, đường, chút muối)
– 1 trái quýt
Chiều
– Cơm trắng (1 chén)
– Canh rau ngót nấu tép tươi
– Cá chẽm hấp gừng
– Đậu que xào tỏi
– 1 trái mãng cầu
Tối: Trước khi đi ngủ uống 1 ly sữa nóng
Ngày thứ 7
Sáng
– Miến đậu xanh xào cua (Miến trụng chín, thịt cua xào trước với tỏi, hành tây, nấm mèo, cà rốt cắt sợi rồi cho miến vào sau)
– 1 miếng đu đủ
– 1 ly trà chanh gừng mật ong nóng (½ trái chanh, 3 lát gừng, 1 muỗng canh mật ong)
Trưa
– Cơm trắng (1 chén ½)
– Canh rau thập toàn nấu nấm
– Cá thu nướng sả
– Đậu bắp xào tỏi trộn mè
– 1 miếng dưa hấu
Xế chiều uống ly sữa ca cao hoặc sữa tươi không đường
Chiều
– Cơm chiên bí đỏ (bí đỏ tán nhuyễn, đậu hà lan, cà rốt cắt hạt lựu, bắp nấu chín, ức gà hấp chín cắt hạt lựu. Phi tỏi với dầu mè, cho tất cả vào xào chung, cho cơm trắng vào trộn đều, gia vị vừa dùng)
– Súp đậu hủ trắng với nấm đông cô tươi (đậu hủ trắng, cà chua cắt hạt lựu nấu chung với nấm đông cô tươi, nêm ngò)
– 1 trái sa-bô-chê
Tối: Trước khi ngủ uống 1 ly sữa nóng.
Sau tuấn thứ 1, mỗi ngày một thực đơn không trùng món, sang tuần thứ 2 chúng ta trở lại thực đơn đầu tiên hoặc thay đổi các món tùy theo khẩu vị của những người thân yêu.