Đã từ lâu ở nước ta, món bánh chưng bánh dày đã là truyền thống không thể thiếu trong dịp Tết Nguyên Đán của mỗi năm. Đi cùng với hai loại bánh truyền thống này chắc chắn mật mía sẽ không thể thiếu được. Khi mà mật mía sẽ mang đến hương vị đặc biệt dành cho hai món bánh này. Cũng có thành phần chính từ mật mía, mình sẽ giới thiệu cho bạn biết thêm một loại bánh không thể thiếu thành phần này là món bánh trùng mật mía. Đây là món ăn dân dã của người dân Vĩnh Phúc và được rất nhiều người yêu thích bởi hương vị đậm đà từ mật mía nhưng cách làm lại tương đối đơn giản. Hãy cùng tìm hiểu hương vị và cách làm món bánh trùng mật mía ngay trong bài viết dưới đây nhé.
Bánh trùng mật mía có sự liên quan với bánh trôi
Bánh trùng mật mía là món ăn dân dã của người Vĩnh Phúc. Nhưng lại có một sức hút đặc biệt với người ăn, nếu ăn một lần sẽ bị nghiền và nhớ mãi. Nhiều cụ già ở Vĩnh Tường cũng không biết bánh trùng mật mía có từ bao giờ. Họ chỉ biết rằng, nó có từ rất lâu rồi. Loại bánh có họ hàng, anh em với bánh trôi, bánh chay. Vì đơn giản là chúng có cách làm khá giống nhau. Nhưng kích cỡ có phần lớn hơn; bên trong không có nhân, chỉ có lớp mật mía sánh mịn và thơm lừng.
Bánh trùng ngày xưa chỉ có nhà giàu mới có để ăn. Những gia đình nghèo, phải chờ đến dịp tết bánh trôi, bánh chay hay 10-10 âm lịch. Bây giờ, loại bánh này được ăn nhiều trong hàng ngày. Đặc biệt là được dành cho những người con đi xa lâu ngày mới về. Hay bạn bè, khách khứa đến nhà để tỏ lòng hiếu khách.
Hương vị của bánh trùng mật mía
Bánh trùng quyến rũ người ăn bởi vị ngọt đậm của mật mía, mùi thơm nhẹ của gừng hòa cùng lớp bánh trắng dẻo bên trong, lẫn trong hương thơm của vừng.
Bánh trùng hấp dẫn bởi màu đỏ cánh gián của mật, thơm của gừng và chút vừng rang vàng, là loại bánh “anh em” với bánh trôi, bánh chay vì cách làm gần giống nhau. Theo kinh nghiệm làm bánh của các cụ, khi làm bánh phải chọn gạo nếp ngon không lẫn tạp, hạt trắng đem đãi sạch, ngâm qua đêm để khi nghiền bột khỏi chua và bánh sẽ dẻo lâu hơn. Bột phải để ráo nước, không được cứng quá cũng không được nhão quá, vì nếu bột cứng bánh sẽ không mềm, còn nếu bột nhão khi luộc bánh sẽ nát không đẹp mắt. Sau đó, cứ nắm bột thành những nắm có hình giống quả trám, to hơn viên bánh trôi một chút là được.
Nguyên liệu làm bánh
Bánh trùng mật mía là đặc sản nổi tiếng Vĩnh Phúc. Tuy nhiên, loại bánh lại được là từ những nguyên liệu hết sức dân giã và bình dị. Đó là gạo nếp và mật mía.
Gạo nếp: Thứ gạo được trồng nhiều thứ hai sau gạo tẻ. Loại gạo có giá trị dinh dưỡng cao. Để lựa chọn gạo ngon, người ta phải chọn những giống gạo ngon. Về hình thức, hạt to tròn đều, bề mặt căng bóng nhẵn và có độ trắng, độ thơm nhất định. Do có độ dính và độ dẻo nên đây là lý do thứ gạo được lựa chọn nhiều cho các loại bánh. Trong đó phải kể đến như: bánh trùng mật mía, bánh trôi, bánh trưng, bánh dày….
Mật mía: Là sản phẩm được sản xuất từ cây mía. Nó sẽ được ép ra nước và để cô đặc lại. Ép mía là công đoạn đòi hỏi nhiều sức, vì thế, họ thường sử dụng sự hỗ trợ của trâu bò. Khi máy ép mía được biết đến, việc ép mía được đơn giản. Nước mía thu được sẽ mang đi nấu mật. Tùy theo kinh nghiệm nấu của từng người sẽ cho ra chất lượng khác nhau. Khi nấu, quan trọng nhất là giữ lửa cho ổn định. Nếu không dễ bị chảy khét, về phần màu và mùi sẽ không còn đẹp mắt và thơm ngon nữa.
Nấu bánh trùng mật mía, người dân Vĩnh Phúc chỉ chọn mật của làng Tân An. Vì đây là làng có nghề làm mật mía lâu đời ở huyện Vĩnh Tường. Mật đạt chuẩn về độ sánh, độ thơm ngon và màu sắc hấp dẫn. Điều đó, giúp cho bánh trở thành đặc sản được nhiều người biết.
Kinh nghiệm làm bánh trùng mật mía
Ngoài việc lựa chọn nguyên liệu tỉ mỉ, cách làm bánh trùng mật mía cũng cần phải có kinh nghiệm. Vì tùy vào tay nghề để cho bánh sẽ cho ra hương vị và độ thơm ngon khác nhau.
Thứ nhất: Gạo nếp sẽ được đãi sạch, ngâm qua đêm với nước giúp bánh mềm và dẻo hơn. Tiếp đến, gạo sẽ nghiền ra thành bột. Bột nghiền xong để ráo nước, không được cứng quá cũng như nhão quá. Vì bột cứng bánh sẽ không mềm, bột nhão khi luộc bánh sẽ bị nát. Qua bàn tay khéo léo, những chiếc bánh sẽ được nặn ra, to hơn chút bánh trôi một chút.
Thứ hai: Mật mía khi đun cần đổ thêm ít nước để cho đỡ đặc, đỡ ngọt và khi nấu đỡ bị cháy. Nước mật mía khi đun sôi thì thả từng viên bánh vào để bánh không bị dính vào nhau. Nó sẽ được đun cho đến khi sôi, bánh trong lại là chín, điều này phải là người có kinh nghiệm làm bánh lâu năm mới có thể biết.
Để bánh thơm, khi nấu không quên cho thêm ít gừng đập nhỏ. Nó sẽ giúp cho bát bánh trùng mật mía thêm hấp dẫn. Đặc biệt là lại được rắc thêm ít vừng rang nữa.
Đó là kinh nghiệm, là cách làm bánh mà người dân Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc tạo nên món ăn đặc sản này. Nhờ nguyên liệu có sẵn và bàn tay tỉ mỉ chu đáo của người thợ, họ đã làm nên món ăn đi vào người. Mà chỉ cần nhắc đến, những người còn đi xa lại nhớ về quê hương. Khi về không thể nào quên được món bánh này.
Vì thế, nếu có dịp đến Vĩnh Phúc, du khách đừng quên thưởng thức món bánh đặc sản nổi tiếng này nhé!
